به گزارش قدس آنلاین و به نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی ابوالفضل مکرمی‌فر با اعلام این خبر افزود: «بند تاریخی فریمان در فاصله 9 کیلومتری غرب شهر فریمان قراردارد، درفاصله 250متری نرسیده به سازه اصلی سد و در سمت راست مسیر، فضایی مشجر و محصور قراردارد که به باغ آسیاب قدیمی معروف است.»
او ادامه داد: «بررسی کلی شواهد معماری و گفته‌های افراد آگاه وبررسی‌های تصاویر هوایی نشان می‌دهد که در حدود سال‌های 1315 قبل از احداث باغ مذکور، یک آسیاب قدیمی در محل وجود داشته و پس از حضور معماران آلمانی در فریمان، این آسیاب باز طراحی شده وبا احداث منبع آب موجود، به‌صورت موثرتر به فعالیت خود ادامه داده است.»
مکرمی‌فر اظهار کرد: «در این دوره با طراحی واحداث این باغ، محل مناسبی برای تفرج اهالی به وجودآمده و ساختمان سنگی موجود نیز برای اقامت افراد در باغ احداث شده است.»
او یادآور شد: «مالکیت این اثر خصوصی و در تملک کارخانه قند فریمان  است.»
هم‌چنین مسئول دفتر ثبت آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی درباره مشخصات این اثر تاریخی گفت: «باغ با طرح کلی ذورنقه و 14هزار مترمربع مساحت دارد.»
محمود طغرائی ادامه داد: «در داخل باغ چند بخش قابل تفکیک است، پس از ورود و در دوطرف دو ساختمان قراردارد.»
او اظهار کرد: «ساختمان سمت راست شامل یک بنای سنگی و مسقف است .این ساختمان با طرح کلی مستطیلی دارای 17.80مترطول و15مترعرض 250مترمربع مساحت است.»
طغرائی تصریح کرد: «در پیرامون این ساختمان چندین پنجره به فواصل مشخص ساخته شده که نشان می‌دهد از آن به منظور اقامت استفاده می‌شده است.»
مسئول دفتر ثبت آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی گفت: «ساختمان سمت چپ شامل یک سازه آجری تخریب‌شده قدیمی‌تر ویک ساختمان دوطبقه است که به نظر افراد آگاه، بخش آسیاب قدیمی است.»
طغرائی افزود: «طرح این ساختمان مستطیلی شکل بوده وابعاد آن 15.8مترطول و10مترعرض 140 مترمربع مساحت در دو طبقه است، فضای کلی ساختمان شامل یک اتاق بزرگ وایوانی در جلوی آن و به‌سوی ورودی باغ است.»
او اظهار کرد: «در ضلع غربی این ساختمان دوفضای مربع شکل کوچک نیز ساخته شده که به نظر مخزن آب می‌آیند، سازه‌های قدیمی تخریب‌شده نیزشامل دو فضای مربع مستطیل شکل هستند که بخش بیشتر آنها از بین رفته و نیاز به خاک‌برداری و شناسایی پلان است.»
طغرائی ادامه داد: «پس از ورورد به داخل باغ و در مقابل یک پلکان سنگی تراشیده شده قراردارد که با 10 پله به سمت بالا می‌رود، بخش اصلی باغ در این قسمت قرارگرفته و شامل فضایی مشجر با طرح کلی چهارباغ و درختان کاج بلند و قدیمی که در است که در دو ردیف متقاطع و به علاوه‌ای قراردارند.»
او تصریح کرد: «در سمت غرب محدوده مشجر، بقایای یک استخر سنگی بزرگ قراردارد، این مخزن آب از طریق یک جوی سنگی که از جوی آب در سمت غرب باغ عبور می‌کند، منشعب شده و آب را به سمت دو مخزن اصلی و فرعی سنگی قرار گرفته در کنار هم هدایت می کند.» طراحی باغ چهار بخشی،وجود یک استختر که از سنگ های بزرگ تراشیده شده ساخته شده ،وجود شبکه انتقال آب این استخر به منظور راه اندازی آسیاب آبی و همچنینی وجود چندین پل سنگ تراش در این باغ ازجمله داشته های ارزشمند این اثر تاریخی است که امیدواریم با توجه بیشتر  مالک محترم به نگهداری،حفاظت ،مرمت و باززنده سازی آن به عنوان یک مجموعه گردشگری تاریخی ،در کنار سد تاریخی فریمان ،به مکانی برای بازدید گردشگران تبدیل گردد.